Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ-Υ) είναι από τις πιο κοινές διαταραχές συμπεριφοράς με άγνωστη οργανική αιτιολογία.Τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ έχουν δυσκολίες στη ρύθμιση των συναισθημάτων και των δραστηριοτήτων τους, στη διατήρηση της προσοχής και στον έλεγχο της παρορμητικής τους συμπεριφοράς.
Οι απαιτήσεις και το άγχος που συνοδεύουν τη διαταραχή αυτή επηρεάζουν αρνητικά όλα τα μέλη μιας οικογένειας, όλους τους τομείς της ζωής τους και την ψυχολογική τους κατάσταση. Κύρια χαρακτηριστικά αυτής της διαταραχής η οποία στο σύνολό της είναι ένα κλινικό σύνδρομο, είναι η ταυτόχρονη ύπαρξη χαρακτηριστικών συμπεριφοράς σε τρεις (3) διαφορετικούς άξονες: 1) Απροσεξία, 2) Παρορμητικότητα, 3) Υπερκινητικότητα όπως αυτά περιγράφονται στο DSM-IV.
Όσον αφορά την Απροσεξία, το παιδί δεν μπορεί να εστιάσει την προσοχή του σε λεπτομέρειες ή πραγματοποιεί λάθη απροσεξίας στην καθημερινότητά του. Ακόμη, εμφανίζει δυσκολία ως προς την επικέντρωση και διατήρηση της προσοχής του. Δεν ακολουθεί μέχρι τέλους τις οδηγίες και δεν ολοκληρώνει μέχρι τέλους τις σχολικές εργασίες, τις δουλειές του σπιτιού ή τα καθήκοντα στο χώρο εργασίας. Συχνά έχει δυσκολία να οργανώσει τις εργασίες και τις δραστηριότητες του. Αποφεύγει, ή αποστρέφεται ή είναι απρόθυμος να ασχοληθεί με εργασίες που απαιτούν διαρκή προσήλωση ενώ συχνά χάνει πράγματα απαραίτητα για τις εργασίες ή δραστηριότητες του.
Σχετικά µε την Παρορµητικότητα διακόπτει την ομιλία των άλλων και δεν επιτρέπει να ολοκληρώσουν την πρόταση τους. Δυσκολεύεται και δεν έχει την υπομονή να περιμένει τη σειρά του και λειτουργεί µε έναν παρορμητικό τρόπο. Όσον αφορά την Υπερκινητικότητακινείται συνεχώς, κουνάει τα χέρια και τα πόδια του ή αλλιώς στριφογυρίζει στη θέση του. Σηκώνεται συνεχώς και σε περιπτώσεις που πρέπει να βρίσκεται καθισμένο και δεν μπορεί να μείνει ακίνητο. Συχνά τρέχει ή σκαρφαλώνει υπερβολικά σε καταστάσεις όπου δεν αρμόζει κάτι τέτοιο ενώ έχει δυσκολία να παίξει ή να εμπλακεί ήσυχα σε δραστηριότητες του ελεύθερου του χρόνου.
Είναι σημαντικό, αν οι γονείς παρατηρήσουν συμπτώματα στο παιδί τους να απευθυνθούν άμεσα σε ειδικούς προκειμένου να προσπαθήσουν να βρουν αποτελεσματικές μεθόδους παρέμβασης προσαρμοσμένες πάντα στην ηλικία και το νοητικό επίπεδο του ατόμου. Τέλος, καθοριστικό ρόλο για την επιτυχής παρέμβαση και αντιμετώπιση του προβλήματος είναι η συνεργασία αφενός των ειδικών, και αφετέρου της οικογένειας και των εκπαιδευτικών.
Αποστολία Δεμερτζή
Κοινωνική Λειτουργός
Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας Ενηλίκων Ημαθίας
Κέντρο Υγείας Βέροιας, Μοράβα 2 & Εμμανουήλ Παππά, Βέροια 59132, 2ος όροφος, Γραφείο 209
