Η σωματική δραστηριότητα και η άσκηση εν γένει, είναι ένας από τους κύριους δείκτες προφυλακτικού χαρακτήρα τόσο στην ψυχική όσο και στη σωματική υγεία. Μελέτες υποστηρίζουν ότι η άσκηση είναι ένας σημαντικός παράγοντας ο οποίος συμβάλλει θετικά στην ψυχική υγεία του ατόμου.
Ποια είναι όμως τα οφέλη της σωματικής άσκησης στην ψυχική υγεία; Πλήθος ερευνητικών μαρτυριών υποστηρίζουν ότι η σωματική δραστηριότητα λειτουργεί προστατευτικά κατά της εμφάνισης κατάθλιψης καθώς και της βελτίωσης της ψυχικής υγείας του ατόμου. Ομοίως, η σωματική άσκηση δύναται να λειτουργήσει ως «καταπραϋντικό φάρμακο» για την κατάθλιψη για ποικίλους λόγους. Αρχικά, λόγω των νευροχημικών αλλαγών που προκαλεί στον οργανισμό, με κυριότερη την έκκριση των ενδορφινών στον εγκέφαλο, οι οποίες χαρίζουν ένα αίσθημα ευφορίας. Επιπλέον, η σωματική άσκηση λειτουργεί και ως μέσο απόσπασης της προσοχής επιτρέποντας στο άτομο να σπάσει τον φαύλο κύκλο των αρνητικών σκέψεων. Παράλληλα, η σωματική άσκηση μειώνει την εσωτερική ένταση και το στρες, ενδυναμώνει τη φυσική και ψυχική ενέργεια και ενισχύει το αίσθημα ευεξίας του ατόμου. Τέλος, η σωματική άσκηση ενισχύει τις γνωστικές λειτουργίες, όπως τη μνημονική ικανότητα, την ικανότητα επικέντρωση της προσοχής και τη σκέψη.
Η συχνή σωματική άσκηση είναι μια επένδυση στη γνωστική, σωματική και ψυχική υγεία καθώς το άτομο μπορεί να ενισχύσει το αίσθημα της αυτοαξίας και της δημιουργίας μιας θετικής αυτοεικόνας. Τέλος, η σωματική άσκηση αυξάνει την ψυχική ανθεκτικότητα. Σε περιόδους που τα άτομα βιώνουν δύσκολες ψυχολογικές καταστάσεις είναι πολύ πιθανό να καταφύγουν σε εθιστικές συμπεριφορές όπως η κατανάλωση αλκοόλ, η χρήση ψυχοτρόπων ουσιών ή σε άλλες αρνητικά πρότυπα συμπεριφοράς που εν τέλει κάνουν τα συμπτώματα χειρότερα. Η συστηματική άσκηση μπορεί να βοηθήσει σε αυτή την περίπτωση μέσα από την μείωση του αντίκτυπου που έχει πάνω στο άτομο το στρες.
Η ακριβής «συνταγή» για την άσκηση η οποία μπορεί να επιτύχει το μεγαλύτερο αποτέλεσμα παραμένει άγνωστη. Ωστόσο, μελέτες έχουν δείξει ότι διάφορα προγράμματα άσκησης μπορούν να προκαλέσουν κλινικά σχετική μείωση της εμφάνισης κατάθλιψης ή/και άγχους. Είναι σημαντικό να θέτουμε μικρούς και ρεαλιστικούς στόχους που ανταποκρίνονται στις σωματικές μας δυνατότητες και φυσικά να μην ξεχνάμε ότι ακόμα και λίγη γυμναστική είναι προτιμότερη από την καθόλου!
Θεοδώρα Ριζοπούλου
Ψυχολόγος
Κινητή Μονάδα Ενηλίκων Ημαθίας
Γεωργιάδου, Μ. (2020). Σωματική άσκηση και ψυχική υγεία.
Δήμας, Β., Σάλτου, Μ., & Σπυρόπουλος, Α. (2015). Σωματική άσκηση και ψυχική υγεία.
Ζιώγου, Θ. (2013). Η συμβολή της άσκησης στη προαγωγή της ψυχικής υγείας. Επιστημονικά Χρονικά, 18(4), 191-197.
Robinson, L., Segal, J., & Smith, M. (2019). The mental health benefits of exercise. HelpGuide https://www. helpgu ide. org/articles/healthy-living/the-mental-health-benefits-of-exercise. htm.
